Статистика |
Онлайн всего: 1 Гостей: 1 Пользователей: 0 |
|
Всего материалов в каталоге: 10 Показано материалов: 1-10 |
|
Үтірдің қолданылуы
Үтір |
Просмотров: 5115 |
Добавил: Zhanar |
Дата: 2011-11-21
|
|
Леп белгісінің қолданылуы |
Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет (ХІІІ-ХІVғ.) |
Ислам дәуіріндегі әдебиет (Х-ХІІғ.) |
Оғыз дәуіріндегі әдебиет (VІІІ-ІХғ.) |
Түрік қағанаты дәуіріндегі әдебиет (V- VІІІғ.) |
Сақ, ғұн дәуіріндегі жазу-сызулар (Б.з.д.VІІ-V ғ. Б.з. V ғ.) |
Қорқыт – ғұлама
ойшыл-философ, сазгер, қобыз жасаушы. Дүниенің төрт бұрышын кезген сапарында
Қорқыт кісі өлімі ғана емес, жүгірген аң, ұщқан құстың жемтігін, тамыры қурап,
суалған бәйтеректі көреді. «Осының бәрі де кезінде тіршілік етті, тыныс алды,
енді қысқа өмірі тәмәмдалды»- деп соның бәрін көрге санайды. Осының бәріне
қатты қапа болып, налыған Қорқыт жападан жалғыз күңіренеді
|
Қорқыт жырларының дені VIII-ІХ ғасырдағы қыпшақ ұлысы
кезіндегі оқиғаларды суреттейді. «Қорқыт» жырларында бүліншіліктің айғағы
басым. Бұл оқиға VII ғасырдың басында Сырдарияға арабтардың келуімен
байланысты. «Қорқыттың» діни сарындарын шаманизм мен ислам аралығына қойған
жөн. X ғасырдың орта шенінде оғыздар мұсылман (батыс), шаман болып бөлініп,
өзара жауласқан болса, жырда бұл бөліністің – таңбасы басым. «Оғыз» деген атау
грек шығыстық тайпалар арасында қалған. Онда пешене (бұлғар), Салор, Баяндүр,
қыпшақ – түркімен тайпаларының тартысы басым. |
Қорқыт оғыз-қыпшақ тайпаларының VIII-ІХ ғ-да Сырдария
бойында (Канкент) ғұмыр кешкен данышпан ойшылы, ақын сөзгері және «Кітаби
Қорқыт» - эпостық жырының атасы. Қазақ арасында Қорқыт ата туралы тарихи
жыр-дастандар, аңыздар, ән күйлер көп кездеседі. Қорқыт өзінің желмаясына мініп
өлмейтін өмір іздейді, бірақ қайда барса да, алдынан екі адам кезігіп көп қазып
жатады.
|
|
|